İSTANBUL - MURAT BİRİNCİ - Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Yönetim Kurulu Başkanı Altan Elmas, "Hem ülke ekonomisi hem de gayrimenkul sektörü için moral verici bu gelişme neticesinde, yılın ilk yarısında yaşadığımız düşüşü ikinci yarıda telafi edeceğimizi umut ediyoruz." dedi.
KONUTDER Yönetim Kurulu Başkanı Altan Elmas, Türkiye genelinde eylül ayındaki 146 bin 903 adetlik konut satışı ile tüm zamanların aylık satış rekorunun kırıldığını belirtti.
Kamu bankalarının konut kredisi faiz oranlarını indirmesinin getirdiği ivmeyle satışların hız kesmeden artmaya devam ettiğini dile getiren Elmas, "Bir süredir ertelenen konut talebi konut kredisi faiz indirimi sonrası canlandı ve vatandaşlarımız yeniden konuta alımına yöneldi. Hem ülke ekonomisi hem de gayrimenkul sektörü için moral verici bu gelişme neticesinde, yılın ilk yarısında yaşadığımız düşüşü ikinci yarıda telafi edeceğimizi umut ediyoruz." ifadelerini kullandı.
Elmas, 2019'da yeni ruhsat alımlarında çok ciddi bir düşüş gözlemlediklerini, ilk altı ayda yaklaşık olarak 120 bin ruhsat başvurusu yapıldığını bildirdi.
Bu düşüş de göz önünde bulundurulunca mevcut konutların değerinin arttığını ifade eden Elmas, maliyet artışlarının ev fiyatlarına yansıtılmadığı bu süreçte ev sahibi olmak isteyen vatandaşların bu fiyat ve oranlardan yararlanarak ciddi bir kazanç elde edeceklerini söyledi.
Elmas, yükselen konut talebinde konut alıcılarını 1. el konut alımına yönlendirecek teşvik mekanizmalarının hızla devreye alınması gerektiğini belirterek, şunları kaydetti:
"Toplam satış içinde 1. el konut satışının artması inşaat sektörümüzü, sanayimizi, hizmet sektörümüzü ve dolayısıyla ülke ekonomimizi hızlandıracak ve hem büyümeye hem de istihdama katkı verecektir. İnsanlarımız 1. el konutlarda yaşamaya başladıkça enerji verimliliği ve deprem tehdidine yönelik de çok ciddi bir fayda temin edilmiş olacaktır. İstanbul'da 250 bin taşınmaya hazır konut stoku, insanlarımızın sağlam konutlara taşınması için önemli bir imkandır. Bu imkanı hızlıca değerlendirmeliyiz. Bu konutların yenisi yüzde 40 daha maliyetli inşa edilebilecektir.
Merkez Bankasının önce temmuz sonra da eylülde faizleri indirmesiyle konut kredisi oranlarında düşüşler başlamıştı. Bu indirimler de konut satışlarına olumlu yansıdı. Özel bankaların da konut kredisi faiz oranlarını kamu bankalarının sunduğu seviyeye getirmesi durumunda, piyasa daha da canlanacak ve lokomotif sektör olan konut sektöründeki hareketlilik birçok sektörü olumlu etkileyecektir."
Altan Elmas, eylül ayında yabancıya konut satışının 4 bin 177 adet olduğunu anımsattı.
Türkiye genelinde ocak-eylül döneminde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yabancıya konut satışının yüzde 30'un üzerinde arttığına dikkati çeken Elmas, geçen yıl yabancıya konut satışında vatandaşlık imkanının 250 bin dolara çekilmesiyle 2018'de yabancıya yaklaşık 40 bin konut satıldığını söyledi.
Elmas, yılsonuna kadar yabancıya konut satışında 2018 rakamlarını rahatlıkla geçeceklerini, Eylül 2019 itibarıyla yabancıya konut satışının toplam konut satışı içindeki payının yüzde 3,8'e yükseldiğini ve bu oranı artırmak için sektör olarak canla başla mücadele edeceklerini sözlerine ekledi.
- "1 milyon bandını geçebiliriz"
Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği (AYİDER) Başkan Yardımcısı Ahmet Erkurtoğlu da ağustos ayıyla birlikte yükselme trendine giren konut sektöründe satışların yılsonunda 1 milyon bandına ulaşabileceğini ve üzerini görebileceğini belirtti.
Buradaki en önemli parametrenin konutta faiz indiriminin etkilerinin anında hissedilmesi olduğunu söyleyen Erkurtoğlu, "İpotekli konut satışlarındaki artış, konut alıcısının konut üreticilerinin kampanya modellerinden ziyade bankalara yöneldiğini ispatlıyor. Ancak birinci el konuttan ziyade, ikinci el konutlar daha fazla el değiştiriyor. Bunda en büyük etken 1 milyon TL bandındaki konut fiyatlarının hala konut alıcısı için çok yüksek fiyat oluşturması. İnşaat maliyetlerindeki ortalama yüzde 60'lık artış ve İstanbul'daki arsa stokundaki sorunu göz önüne alacak olursak, 2020'de daha az konut üretilecek ve bu konutlar da bugünkü fiyatlardan daha yüksek olacaktır." ifadelerini kullandı.
- "Artış trendi yılın tamamı için bir kaldıraç etkisi yaratacak"
Özyurtlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Özyurt ise gayrimenkul ve inşaat sektöründe yılın 7 ayında yaşanan daralmanın yerini hareketli günlere bıraktığını belirtti.
Yılın kalan dönemi için bir artış trendinin başladığını söylemenin mümkün olduğunu ifade eden Özyurt, bu noktada faiz indiriminin etkisiyle kredili satışlarda yaşanan artışın çok ileri seviyelere ulaştığını dile getirdi.
Özyurt, 2012'den sonra artan konut satışının son 5 yılda zirve yapmayı başardığını ve son 5 yıllık süreçte ülke genelinde el değiştiren konut sayısının 6 milyon 583 bin 935 adet olduğunu kaydetti.
2019 hedefleri için umutlanılması gereken çok önemli gelişmelerin içerisinde olunduğunu ifade eden Özyurt, "Son iki ayda süren artış trendinin yılın geri kalan dönemindeki satışlar için bir kaldıraç etkisi yaratacağını düşünüyoruz. Sektörde köklü bir geçmişe sahip bir holding olarak bu durumu satış ofislerimizdeki hareketlilikte de gözlemliyoruz." dedi.
- "Yeni yatırımların önü açılacak"
Kar Group Yönetim Kurulu Üyesi Şenol Üçüncü de kamu bankalarının konut kredisi faiz oranlarını yüzde 0,99 olarak uygulamaya başladığını, özel bankaların da faiz indirimlerinin ardından konut kredisi kullanımının artışının sürdüğünü söyledi.
Konut kredisine talebin artmasıyla 2018 sonu ve 2019 başında dip seviyelere gelene kredili konut satışlarının da hızla artış gösterdiğini belirten Üçüncü, hem oturum hem de yatırım amaçlı konut satın almak isteyen yatırımcıların talebinin bu süreçte artış yönlü hareketlendiğini ifade etti.
Üçüncü, her koşulda sektörde güven duyacağı şirketlerin projelerine yatırım yapmayı tercih eden yatırımcıların, bu süreci bir fırsat olarak gördüğünü dile getirerek, şöyle devam etti:
"Artan maliyetlere rağmen projelerimizde fiyat artışına gitmememiz, düşen faiz oranı ve uzun vadelendirme seçenekleriyle satış ofisine gelen talepler hızla sıcak satışa dönüşüyor. Hem yatırım hem de oturum odaklı yatım yapmak isteyen yatırımcılar, finansal açıdan güçlü ve tecrübeli şirketlerin kapısını çalıyor. İçerisinde bulunduğumuz dönem, yeni yatırımlar için de çok önemli bir katkı sağlıyor. Sektörümüzde mevcut konut stoklarının tüketilerek yeni proje inşaatlarına başlanması, ekonomimiz için çok büyük bir potansiyel güç barındırıyor. Bu süreç bu potansiyelin ortaya çıkarılması için önemli bir itici güç sağlayacak."
Üçüncü, 2020'de sektörde yeni projelerin, giderek artışa geçen satış rakamlarının konuşulacağı bir dönemin hep birlikte yaşanacağını söyledi.
- "Satışlar yeniden artış trendini yakaladı"
Bahaş Holding Üst Yöneticisi Abdüssamet Bahadır ise bu süreçte kamu bankalarının faiz oranlarını yüzde 1’in altına indirme yönlü hareketine özel bankaların da dahil olmasının, hareketlilikte doping etkisi yarattığını söyledi.
Sektörde yatırım yapmak için uygun şartların oluşmasını bekleyen yatırımcıların, satın alma pozisyonuna geçtiğini belirten Bahadır, faizlerin yüzde 1'in altına indirilmesinin yatırımcılar için öncelikle psikolojik olarak satın alma iştahı oluşturduğunu ifade etti.
Bahadır, içerisinde bulunulan hareketli günlerin, mevcut konut stokunun hızla eritilmesi ve 2020 yılında yeni projelerin yatırımcılarla buluşturulmasına olanak sağlayan bir gelişme yaratacağını sözlerine ekledi.
Masar İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Ahmad Ghassan Altınawı da faiz oranlarındaki indirimi uzayan vadelerle birlikte düşündüklerinde bu durumun yatırımcılara nefes aldırdığını belirtti.
Yatırım için beklenen koşulların oluşmasının sektöre yatırımı yeniden cezbetmeye başladığını ifade eden Altınawı, satışlardaki artışta krediyle dönmeyen, kendi finans gücüyle sektöre güven aşılayan firmaların da başrol oynadığını söyledi.
İnsay Yapı Yönetim Kurulu Başkanı İhsan Çulhalık ise faiz oranlarının yüzde 1'in altına çekilmesinin yarattığı olumlu etkilerin sürdüğünü belirtti.
Yılbaşından ağustos ayına kadar geçen sürede düşüşe geçen satışların, yeniden artış trendini yakaladığını ifade eden Çulhalık, "Yılın tamamı için hedeflenen rakamların çok gerisinde kalmayacağımızı düşünüyoruz. Yapılan indirimle talepte ağırlıklı olarak hemen teslim ve hemen tapu sunan projelerin payı oldukça büyük. Bu durum, yatırımcıların sadece düşük faiz ve uzun vade seçeneği aramadığını aynı zamanda güven beklentisi içerisinde olduğunu gösteriyor. Yatırımcılar, sektöre yapacakları yatırımın karşılığını uzun vadede değil hemen almak istiyor. Bu nedenle oturum ve yatırım amaçlı yapılan satın alımlarda öncelikli olarak kazanç faktörünü dikkate alıyor. Dolayısıyla yatırımcıların güven beklentisini karşılayan firmaların satışlarında bir artış söz konusu. Eylül ayındaki artışı, bu firmaların başarısı olarak görmek gerekiyor." ifadelerini kullandı.
Çulhalık, yılın kalan dönemi açısından bakıldığında satışların artış yönlü devam etmesiyle mevcut stokların eritilmesinde çok önemli bir aşama kat edebileceklerini ve bu sayede 2020'de yeni projelerin hayata geçirilmesi için zemin hazırlayabileceklerini sözlerine ekledi.