ISPARTA İL SAĞLIK ÖÜDÜRLÜĞÜ'DEN ISPARTALILARA BESLENME UYARISI
Tuzun vücut İçin vazgeçilmez ama aşırı tüketilmesinin de zararlı olduğu bilinen bir gerçektir. Aşırı tuz tüketimi hipertansiyon başta olmak üzere felç, kalp krizi, kalp yetmezliği, böbrek hastalığı, mide kanseri, böbrek taşı, kemik erimesi ve vücutta şişlik gibi değişik sorunlara yol açıyor.
Tuzun azaltılması kan basıncını kontrol altına almanın yanı sıra hipertansiyon gelişimini de önleyebilir. Hipertansiyon sorunu ile karşılaşmamak için yapılacak işlerden birisi de tuzun azaltılmasıdır. Birçoğumuzun eli yemeğin tadına bile bakmadan tuzluğa gidiyor, eskiden bol tuzlu yiyenler yaşlanınca, hipertansiyon hastası olunca tuzun tadını unutmak zorunda kalıyor. Ailelerinin bol tuzlu yediğini gören çocuklar da aşırı tuz tüketimine yöneliyor. Tuz tüketimini kontrol altına alarak sadece yaşlılıkta değil daha erken yaşlarda hipertansiyonun ortaya çıkmasını da önlenebilir.
Hipertansiyonu olan hastalar daha az tuzlu yiyerek yüksek kan basınçlarının kontrol altına alınmasını da kolaylaştırırlar. Hipertansiyon için önemli olan sofra tuzu olarak bilinen NaCI'dür.
Yapılan bir araştırmaya göre, günlük alınan tuzun iki çay kaşığına indirilmesinin kalp krizi ve inmeye bağlı 2.5 milyon ölümün önlenebileceği tesbit edilmiştir. Günde bir çay kaşığı daha az tuz almak yıllık kalp krizi riskini yüzde 5, felç riskini yüzde 3 ve ölüm riskini de yüzde
4 azaltmış oluruz. Üstelik yıllar içinde sağlayacağımız yarar da katlanarak artar. Tuzu azaltarak hayatımıza çok daha fazla değer katmış oluruz.
"Günlük tuz tüketimi 5 gramdan fazla olmamalıdır"
Ülkemizde en önemli tuz kaynaklarının başında yemek pişirilirken eklenen tuz ve ekmek geliyor. Sofrada kullanılan tuzluk günlük tuz aliminin yaklaşık yüzde 15'ini oluşturuyor. Bu nedenle tuzluk kullanmayarak, yemeğe ilave tuz atmayarak yapılan tuz kısıtlaması yetersiz kalıyor. Hipertansiyon, kalp hastalıkları, böbrek hastalıkları başta olmak üzere obezite, diyabet ve bazı kanser türlerinden korunmak amacıyla günlük tuz tüketimininin
5 gram'dan az olmasına dikkat edilmesi gerekmektedir.
Tuz Tüketimini Azaltmak için alınabilecek önlemler:
1. Yemeğin tadına bile bakmadan tuz koymayın. Tuzsuz yemek çok tatsız diyorsanız biber, sirke, limon suyu ve değişik bitkilerle yemek tatlandırılabilir.
2. Tuzsuz ekmek yiyin. Taze sebze yiyin. Konserve, turşudan uzak durun.
3. Yemek pişirirken tuz koymayın, pişirdikten sonra da koymamaya gayret gösterin..
4. Tuzu azaltılmış peynir yiyin.
5. Nane, kekik, soğan, sarımsak yemeklere tuz olmadan lezzet verir. Etleri sarımsak, sirke, limon suyu ile terbiye edin.
6. Sebze, meyveler genel olarak az tuz içerir.
7. Taze fındık, ceviz, semizotu yemeğe lezzet katar.
8. Alışveriş yaparken gıda etiketindeki tuz miktarına bakmayı ihmal etmeyin.
9. Eğer tuz koymanız gerekiyorsa da yemeklerinize pişirme esnasında değil, yemek pişirildikten sonra koyarak, pişirme esnasında tuzun içerisindeki iyotun etkisinin yok olması da engellenmiş olur.Dr. Mehmet KARAKAYA Halk Sağlığı Müdürü