Ekim sonu itibarıyla 194 milyara yaklaşan ihtiyaç kredilerinde, aşamalı gelir bazlı borçlanma sistemi oluşturulması için çalışmalar hızlandı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Mehmet Ali Akben, kurumun bütçe görüşmelerinin ardından bir grup gazeteciyle yaptığı sohbette yeni sisteme ilişkin çalışmaları anlattı. Akben, gelire dayalı sistemin çok kolay olmadığının altını çizerek, "Gelirleri alıyorsunuz ama gider tarafı da var. Bir de gelirlerin beyanında problem var. Kayıt dışı geliri varsa onu nasıl belgelendirecek? Yeni modelde adım adım gideceğiz. Önce geliri beyan ettireceğiz, ondan sonra net gelire doğru gideceğiz" diye konuştu.

2020'DE OLACAK

Düzenlemenin taksite yayılmış borçlar için geçerli olmayacağını belirten Akben, "Birden kesmek doğru olmaz. Müşterinin 50 bin lira limidi var. Gelir beyanında bulundu 10 bin lira. Taksite yayılmış borçlar var. Onlar için geçerli olmayacak. Sadece kredi kartlarında sınır var. Mesela konut kredisini ve taşıdı oradan nasıl ayıracağız? Konut ve taşıt dediğimiz zaman hiç kimse kredi alamaz. Orada sizin kaç kat getireceğiniz önemli. Gelirine göre ortalama borçlanma oranı 4, 5, 6 kat mı? Çalışıyoruz istatistik için. Takvim olarak 2020 öngörülüyor" yorumunu yaptı.

RASYO DÜŞÜRÜLEBİLİR

Bankaların faizleri aşağı çekmesi için karşılıklar konusunda yeni düzenleme olup olmayacağına ilişkin soru üzerine de Akben, şunları söyledi: "Biz karşılık oranlarında sıfıra yakınız. Basel programlarını çiğnemeden daha önce getirilen çok aşırı duvarları biraz esnettik. Bizim düşündüğümüz 12 sermaye yeterlilik rasyosu aslında şu anda 16 çıkıyor. 4 puan var bankalar 12'ye doğru gelebilir. Bankalar sınırda beklemek istemiyor. Aslında Basel kriterlerinde 12 bile yok. Yarın kalksam desem ki 12'yi kaldırdım, bu defa 'vay niye kalktı' diyecekler."

"85 YAŞINDA KREDİ ALAMAMIŞ, BİZİ ARADI"

"Kimse gelirinin haricinde çok uzun bir borçlanmaya gitmesin" diyen Akben, ilginç örneklere dikkat çekti: "60 yaşında 120 ay konut kredisi kullanıyor. Geçtiğimiz günlerde 85 yaşında bir vatandaşımız aradı. Banka kredi vermemiş, bize şikâyet ediyor. Mahkeme kararı gereken bazı durumlar var." Sektöre ilişkin kendilerine ulaşan şikâyetler hakkında bilgi veren Akben, bu yılın başından ekim ayının ilk haftasına kadar geçen sürede kuruma 45 bin 273 ihbar ve şikâyet ulaştığını bildirdi. Akben ayrıca faizsiz finansın yüzde 5 olan payının yüzde 15'e çıkmasını hedeflediklerini söyledi.