ISPARTA'DAKİ KAMU YAPIM İŞLERİNDE GÖRÜLEN AKSAKLIKLAR

 KAMU İHALESİ KANUNA GÖRE İLİMİZDEKİ KAMU YAPIM İŞLERİNDE GÖRÜLEN AKSAKLIKLAR ve YAPI DENETİME TABİ OLMAYAN YAPILAR İLE İLGİLİ SORUNLAR
                Bildiğimiz üzere ülkemizdeki yapım işlerinin ihalesi, uygulanması ve denetimi 4734 ve 4735 sayılı Kamu İhale Kanuna göre ve bu kanuna tabi Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ve Yapım İşleri Genel Şartnamesi ve ilgili mevzuatlarla yürütülmektedir.
                İlimizdeki Kamu Yapım işlerinin denetimi ihalenin atıfta bulunduğu Denetim birimince yürütülmektedir. Bu birimler Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, Özel İdare, müşavir firma, Belediye yetkilileri, TOKİ ya da ihaleye yapan İlgili Bakanlık yetkileri tarafından yapılmaktadır. Bu denetimi kim yaparsa yapsın denetim işlemi Yapım İşleri Genel Şartnamesine göre yapmalıdır.
                İlimizde birçok yapının denetimi esnasında özellikle taşıyıcı kısmı ilgilendiren, taşıyıcı kısımda sahada kullanılan demir, beton vb. malzemelerinin testinin yapılmadığı yönünde deneyimlere sahibiz. Yapıda kullanılan malzemenin standartlara uygun olup olmadığı kesinlikle akredite, bağımsız Özel ya da Kamu Laboratuvarlarınca yerinde ve Laboratuvar ortamında yaptırılmalıdır ve bu kamu yararı adına kanunla zorunluluk haline getirilmiştir.
    Yapım İşleri Teknik Şartnamesi 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununa göre sözleşmeye bağlanan yapım işlerinin yürütülmesinde uygulanacak genel esasları belirlemek amacıyla hazırlanmıştır. Şartnamenin 15.Maddesinin Yapı Denetim Görevlisininin(Kontrolör) yetkileri başlığı kısmı 2,3 ve 6. Fkralarında geniş yetkiler ve sorumluluklar vermiştir.
2. fıkrada’’ Yüklenici kullanacağı her türlü malzemeyi yapı denetim görevlisine gösterip iş için elverişli olduğunu kabul ettirmeden iş başına getiremez.’’
3. fıkrada’’ Malzemenin teknik şartnamelere uygun olup olmadığını inceleyip gözden geçirmek için yapı denetim görevlisi istediği şekilde deneyler yapabilir ve ister işyerinde, ister özel veya resmi laboratuarlarda olsun, bu deneylerin giderleri sözleşmesinde başka bir hüküm yoksa yüklenici tarafından karşılanır. Yüklenici, deneylerin işyerinde yapılmasını isterse bunun için gerekli araç ve teçhizatı kendisi temin eder.’’
6. fıkrada ise’’ Yüklenici tarafından fen ve sanat kurallarına aykırı olarak kusurlu yapıldıkları anlaşılan iş kısımlarını yıktırıp yükleniciye yeniden yaptırmak hususunda yapı denetim görevlisi yetkilidir. Yüklenici, bu konuda kendisine yazılı olarak verilen talimat üzerine, belirlenen süre içinde söz konusu iş kısımlarını ayrıca bir bedel istemeksizin yıkıp yeniden yapmak zorundadır. Bu hususta bir gecikme olursa sorumluluğu yükleniciye aittir.’’ ibareleri ile sahada kullanılacak malzemelerin kontrol tarafından kontrol edilmesi gerektiğini, binada kullanılan malzemelerin (özellikle taşıyıcı sistem) özel ya da resmi laboratuvarlar tarafından test edilmesi gerektiğini, ücretinin yüklenici tarafından ödenmesi gerektiği, fen ve sanat kurallarına uygun olmayan iş kısımlarının yüklenici tarafından düzeltilmesi gerektiği açıkça kanunla belirtilmiştir.
            Yapı denetime tabi olan yapılar 4708 sayılı kanun kapsamında denetlenmektedir. Bu kanun kapsamında binaların kontrolü İlgili Yapı Denetim firması teknik elemanlarınca kontrol edilmektedir. Ayrıca bu yapılarda Aselsan ve Bakanlıkça Elektronik Beton İzleme Sistemi (EBİS) ile kullanılan taze betonun (çip istemi)ile numunenin alımından, kürlenmesinden, kırımı ve raporlanmasına kadar takibi yapılmaktadır. Taşıyıcı sistemi ilgilendiren her türlü yapı elemanından sahada numuneler alınmakta olup, standartlara uygun olmayan bir durum olduğunda Karot numunesi alınarak doğrulama yapılmaktadır.
            Yapı Denetime tabi olmayan 3194 Sayılı İmar Kanuna göre ruhsatlandırılan yapılarda Denetim Fenni Mesullerce yapılmaktadır. İlgili kanunun 28. maddesinde …’’Yapıda inşaat ve tesisat işleri ile kullanılan malzemelerin kamu adına denetimine ilişkin fenni mesuliyet, ruhsat eki etüt ve projelerin gerektirdiği uzmanlığı haiz meslek mensupları tarafından ayrı ayrı üstlenilmek zorundadır’’ denmektedir.
                İnşaat Mühendisleri Odası Isparta Temsilciliği olarak görevimiz 1.Derece Deprem Bölgesinde olmamız sebebiyle İlimizdeki tüm yapıların (Kamu, Özel, Tüzel) kanunla belirtilmiş olan ilgili denetim mekanizmasının sağlıklı bir şeklide yürütülmesini sağlamakta katkıda bulunmaktır. Yılda 1,2 tane ruhsat kesen Belediyelerimize ya da az sayıda yapım işi ihalesini kontrol eden Belediyelerimize Temsilcilik olarak her türlü teknik katkıyı üyelerimizce vereceğimize, gerektiğinde mühendislik hizmeti vermeye hazır olduğumuzu ve yukarıda belirtilen kanunlar çerçevesinde denetimlerin yapılmasının sağlanmasını için gerekli desteği vermeye hazır olduğumuzu bilgilerinize sunarız.
Denetim, Denetim, Denetim………
 
 
Şeref KORKMAZ
Yüksek İnşaat Mühendisi
İnşaat Mühendisleri Odası Isparta İl Temsilcisi