ISPARTA VALİLİĞİ
Ticaret İl Müdürlüğü
Bilindiği üzere 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un "Fiyat Etiketi” Başlıklı 54. Maddesinde;
"(1) Perakende satışı arz edilen malların veya ambalajlarının yahut kaplarının üzerine kolaylıkla görülebilir ve okunabilir şekilde tüketicinin ödeyeceği tüm vergiler dahil satış fiyatı ve birim fiyatını gösteren, üretim yeri ve ayırıcı özelliklerini içeren etiket konulması; etiket konulması mümkün olmayan hallerde aynı bilgileri kapsayan listelerin görülebilecek şekilde uygun yerlere asılması zorunludur. Hizmetlerin tarife ve f-fiyatlarım gösteren listeler de bu madde hükmüne göre düzenlenerek asılır.
- Etiket, tarife ve fiyat listelerinde belirtilen fiyat listelerinde belirtilen fiyat ile kasa fiyatı arasında fark olması durumunda tüketici lehine olan fiyat uygulanır.
- İndirimli satışa konu edilen mal veya hizmetlerin indirimli satış fiyatı, İndirimden önceki fiyatı, tarife ve fiyat listeleri ile etiketlerinde gösterilir. indirimli satışa konu edilen mal veya hizmetlerin indirimden önceki fiyattan daha düşük fiyatla satışa sunulduğunun ispatı satıcı veya sağlayıcıya aittir.
- Bakanlık, belediyeler ve ilgili odaları, bu madde hükümlerinin uygulanması ve izlenmesine ilişkin işleri yürütmekle görevlidirler. (..)” hükmü yer almaktadır.
Öte yandan 6502 sayılı Kanun'un 61 inci maddesinde ticari reklamlarda uyulması gereken genel esaslar belirtilmiştir.
Ayrıca, Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliğinin "Fiyat Bilgisi İçeren Reklamlar" başlıklı 13. Maddesinde bir mal veya hizmete ilişkin fiyata yer verilen reklamlarda uyulması gereken kurallar; "İndirimli Satış Reklamları” başlıklı 14. Maddesinde ise bir mal veya hizmete ilişkin indirim yapıldığım gösteren yazılı, sesli veya görsel herhangi bir ibarenin yer aldığı reklamlarda uyulması gereken esaslar belirtilmiştir.
Bundan itibarla; Müdürlüğümüz personelince Piyasa Gözetimi ve Denetimi kapsamında Fiyat Etiketi, Garanti Belgesi, Kullanma Kılavuzu, İş Yeri Dışında Satışlarla ilgili olmak üzere periyodik, ani ve şikayet üzerine denetimler gerçekleştirilmekte olup, bu denetimlerin sıklaşacağı hususunun bilinmesiyle beraber konunun bu meyanda değerIendirilerek 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunda yer alan ve yukarıda da bahsedilen hükümler uyarınca işlem yapılmasını ve bu durumun ihlali halinde idari para cezalarının uygulanacağının bilinmesini rica ederim.
Özcan KESMEN
Ticaret İl Müdür V.
TÜKETİCİ BİLGİLENDİRME
*Tüketici: Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişidir.
*Tüketici İşlemi: Mal veya hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiler ile tüketiciler arasında kurulan, eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekâlet, bankacılık ve benzeri sözleşmeler de dâhil olmak üzere her türlü sözleşme ve hukuki işlemdir.
*Yetki alanı
(l) İl tüketici hakem heyetleri il sınırları içinde, ilçe tüketici hakem heyetleri ise ilçe sınırları içinde yetkilidir. Tüketici hakem heyeti kurulmayan ilçelerde Bakanlıkça o ilçe için belirlenen tüketici hakem heyeti yetkilidir.
- Başvurular, tüketicinin yerleşim yerinin bulunduğu veya tüketici işleminin yapıldığı yerdeki tüketici hakem heyetine yapılabilir.
- İkinci fıkra uyarınca başvuru yapılabilecek ilçede tüketici hakem heyetinin kurulmamış olması halinde tüketiciler o ilçe kaymakamlığına başvuru yapabilir. Yapılan bu başvurular, kaymakamlıklarca gereği yapılmak üzere Bakanlıkça belirlenen yetkili tüketici hakem heyetine İntikal ettirilir.
Buna göre İl merkezinde yaşayan vatandaşlarımız 6860,00 Türk Lirasına kadar uyuşmazlıklar için Ticaret İl Müdürlüğümüz bünyesinde bulunan Tüketici Hakem Heyetine; İlçelerimizde yaşayan vatandaşlarımızın 4570,00 Türk Lirasına kadar olan uyuşmazlıkların Kaymakamlıklarda bulunan Tüketici Hakem Heyetlerine başvurabilirler. 4570,00 Türk Lirasından 6860,00 Türk Lirasına kadar olan uyuşmazlıkların Ticaret İl Müdürlüğümüz bünyesinde bulunan Tüketici Hakem Heyetine başvurmaları gerekir.
*Karar süresi
Tüketici hakem heyetine yapılan başvurular, başvuru tarih ve sırasına göre en geç altı ay içinde görüşülür ve karara bağlanır. Yapılan başvurunun niteliği, başvuru konusu, mal veya hizmetin özelliği gibi hususlar dikkate alınarak, karar süresi en fazla altı ay daha uzatılabilir.
Ayıplı mal, tüketiciye teslimi anında, taraflarca kararlaştırılmış olan örnek ya da modele uygun olmaması ya da objektif olarak sahip olması gereken özellikleri taşımaması nedeniyle sözleşmeye aykırı olan maldır.
İspat yükü- Teslim tarihinden itibaren altı ay içinde ortaya çıkan ayıpların, teslim tarihinde var olduğu kabul edilir. Bu durumda malın ayıplı olmadığının ispatı satıcıya aittir.
Ayıplı hizmet, sözleşmede belirlenen süre içinde başlamaması veya taraflarca kararlaştırılmış olan ve objektif olarak sahip olması gereken özellikleri taşımaması nedeniyle sözleşmeye aykırı olan hizmettir.
Hizmet sağlayıcısı tarafından bildirilen, internet portalında veya reklam ve ilanlarında yer alan özellikleri taşımayan ya da yararlanma amacı bakımından değerini veya tüketicinin ondan makul olarak beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren hizmetler ayıplıdır.
**Tüketiciler malın ayıplı olduğunu düşündüğü durumlarda seçimlik haklarını net ve açık bir şekilde ürün teslim formunda belirterek servise gönderimini sağlayıp, ürün teslim formunun ve servisten gönderilen servis formunun birer örneğini mutlaka almaları gerekmektedir. Talebin ve yapılan işlemin karşılaştırılması açısından bu husus çok önemlidir.
Tüketicinin seçimlik hakları
MADDE I I- (l) Malın ayıplı olduğunun anlaşılması durumunda tüketici;
a) Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönebilir.
b) Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteyebilir.
c) Aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteyebilir.
ç) İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini isteme, hakkı vardır.
Tüketicinin sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim hakkını seçtiği durumlarda, ödemiş olduğu bedelin tümü veya bedelden yapılan indirim tutarı derhâl tüketiciye iade edilir.
Tüketici Kredisi sözleşmelerinde
Tüketici kredisi sözleşmesi yazılı olarak kurulmadıkça geçerli olmaz. Kredi verenin ve varsa kredi aracısının, tüketiciye, teklif ettikleri kredi sözleşmesinin koşullarını içeren sözleşme öncesi bilgi formunu, sözleşmenin kurulmasından makul bir süre önce vermesi zorunludur. SÖZLEŞME EN AZ 12 PUNTO BÜYÜKLÜĞÜNDE OLMALIDIR.
*Kredi tahsis ücreti, kullandırılan kredi anaparasının binde beşini geçemez. Taşınır ve taşınmazlara ilişkin rehin, ipotek ve ekspertiz işlemlerinde yalnızca üçüncü kişilere ödenen ücretler alınabilir.
*Tüketici Kredilerinde; Tüketicinin yazılı veya kalıcı veri saklayıcısı aracılığıyla açık talebi olmaksızın kredi ile ilgili sigorta yaptırılamaz. Tüketicinin sigorta yaptırmak istemesi hâlinde, istediği sigorta şirketinden sağladığı teminat, kredi veren tarafından kabul edilmek zorundadır. Bu sigortanın kredi konusuyla, meblağ sigortalarında kalan borç tutarıyla ve vadesiyle uyumlu olması gerekir.
Cayma hakkı
Tüketici, on dört gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin tüketici kredisi sözleşmesinden cayma hakkına sahiptir.
Kredi veren, cayma hakkı olduğu konusunda tüketicinin bilgilendirildiğini ispat etmekle yükümlüdür.
Konut finansmanı sözleşmeleri
ÖN ÖDEMELİ KONUT SATIŞLARINDA Sözleşme tarihinden itibaren 24 aya kadar tüketicinin her hangi bir gerekçe göstermeden sözleşmeden dönme hakkı vardır.
BU DURUMDA satıcı konutun satışı veya satış vaadi sözleşmesi nedeniyle oluşan vergi, harç ve benzeri yasal yükümlülüklerden doğan masraflar ile sözleşme tarihinden itibaren
İLK AY içiN SÖZLEŞME BEDELİNİN % 2
3 ila 6 ay için % 4
6 ila 12 ay için % 6
12 ila 24 ay için % 8 kadar tazminat ödemesini isteye bilir. Bu durumda tüketicilerin sözleşmeyi çok iyi okumalarını öneriyoruz.
KREDİ KARTLARI
*Kullandığınız Kredi Kartları Üyelik Ücreti Olan Kredi Kartlarından olabilir buna dikkat etmeliyiz. Ancak Kart çıkaran kuruluşlar, yıllık üyelik ücreti ve benzeri ad altında ücret tahsil etmedikleri bir kredi kartı türü sunmak zorundadır. Finansal tüketiciler tarafından yapılan ücretsiz kredi kartı başvurularının kuruluşlarca reddedilmesi hâlinde, bu başvuruya istinaden yıllık üyelik ücreti olan kredi kartı verilemez. Kart çıkaran kuruluşlar yıllık üyelik ücreti bulunmayan kredi kartı limiti belirlerken, yıllık üyelik ücreti bulunan kredi kartı değerlendirme kriterlerini aynen uygulamakla yükümlüdür. Finansal tüketicilerin yıllık üyelik ücreti bulunan kredi kartım limiti aynı kalmak kaydıyla yıllık üyelik ücreti bulunmayan kredi kartı ile değiştirme talepleri, kart çıkaran kuruluşlar tarafından yerine getirilmek zorundadır.
Tüketiciler Taksitle Satış sözleşmelerinden 7 gün, Mesafeli Sözleşmelerden ve İş yeri Dışında kurulan Sözleşmelerden 14 gün içinde cayma hakkına sahiptir. Tüketiciler bu şekilde kurulan sözleşmelerde sözleşme imzalamadan önce ön bilgilendirmeyi ve sözleşme maddelerini net bir şekilde anlayıp değerlendirmelerini öneriyoruz.
Özcan KESMEN
Ticaret İl Müdür V.
15MART DÜNYA TÜKETİCİ GÜNÜ
Bilişim teknolojilerindeki hızlı gelişmeyle birlikte ülkeler arasındaki sınırların kalkması, dünya markalarının çoğalmasıyla daha çok ürün ve hizmet tüketiciye ulaşmaktadır. Bu da tüketicinin korunması kavramım modem dünyanın en güncel ve dinamik konularından biri haline getirerek, "Tüketici Hukukunun” doğmasına neden olmuştur.Geleneksel değerlerimizin yanı sıra ülkemizde de tüketicinin ekonomik ve hukuki çıkarlarının korunması açısından geçen yıllar içerisinde çeşitli düzenlemeler yapılmıştır. Ancak, tüketicinin etkin korunmasının sağlanması için sadece yasal zeminin hazırlanması yeterli olmayıp, tüketicilerimizin hakları konusunda bilinçli olması gerekmektedir. Zira hak arandıkça haksızlıklar azalacaktır.
15 Mart 1962 yılında o dönemin ABD Başkanı John F. Kennedy'nin Temsilciler Meclisinde yaptığı konuşma sırasında ilk kez Tüketici Hakları diye bir ifade kullanmasından dolayı, konuşmanın yapıldığı 15 Mart gününün Dünya Tüketiciler Günü olarak kabul edilmesinin nedenlerinden biridir.
Tüketici Hakları 1985 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda kabul edilen Tüketici Hakları Evrensel Beyannamesinde "Tüketicinin Korunmasına İlişkin Temel Esaslar” başlığı altında;
Tüketicilerin Temel İhtiyaçlarının Karşılanması Hakkı;
Sağlık Ve Güvenliğin Korunması Hakkı,
Bilgi Edinme Hakkı;
Temsil Edilme (Sesini Duyurma) Hakkı;
Eğitilme Hakkı;
Tazmin Edilme (Zararların Karşılanması) Hakkı;
Ekonomik Çıkarların Korunması (Mal ve Hizmetlerin Serbestçe Seçilmesi) Hakkı;
Sağlıklı Bir Çevrede Yaşama Haklarının yayınlanmasıyla evrensel bir boyut kazanmıştır.
Ülkemizde de 1985 yılından itibaren kutlanmaya başlayan Dünya Tüketici Hakları Günü, bütün dünyada tüketici haklarının daha da ileriye götürülmesi, bu haklara saygı gösterilmesi ve piyasalardaki tüketici aleyhine gelişen uygulamalara karşı tüketicilerin seslerini duyurmaları için önemli bir fırsat haline gelmiştir.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 172. Maddesinde ifade edildiği gibi "Devlet Tüketicileri Koruyucu ve Aydınlatıcı tedbirler alır, tüketicilerin kendilerini koruyucu girişimlerini teşvikdenmektedir.
Tüketici Haklarının daha da genişlemesini sağlayan "6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun” 28 Mayıs 2014 tarihinde yürürlüğe girmiş ve bu tarihten itibaren Tüketici Haklarında Yeni Bir Dönem başlamıştır.
İlimiz merkezinde kurulu bulunan İl Tüketici Hakem Heyeti ile 12 İlçe Kaymakamlığında faaliyet gösteren İlçe Tüketici Hakem Heyetlerine 2016 yılı sonu itibariyle toplam 4755 tüketici başvurusu yapılmış, önceki yıldan devreden şikâyetlerle birlikte toplam 10398 adet tüketici şikâyeti karara bağlanmıştır.
İl ve İlçe Tüketici Hakem Heyetlerince 2016 yılı İçinde karara bağlanan tüketici şikâyetlerin çoğunluğu Bankacılık Sektörü (kullanılan kredilerden alınan masraflar) ile ilgili olup daha sonra sırasıyla Haberleşme sektörü ile ayıplı mal ve ayıplı hizmet oluşturmaktadır. Tüketicilerimizin; haklarını bilen, savunan ve piyasayı etkileme gücünün farkında olan bilinçli ve güçlü tüketicilere dönüşmeleri dileklerimizle, 15 Mart Dünya Tüketici Gününüz Kutlu Olsun.
Özcan KESMEN
Ticaret İl Müdür V.
