İstifa edene de tazminat!
Çalışanın kıdem tazminatı alabilmesi için kendi isteği dışında işten ayrılması (atılması) gerekiyor. Ama istifa edenin de tazminat hakkı bulunuyor. Bu yazıdaki ayrıntıları bilmeden istifa eden, kıdemini kaybeder...
İşçİnİn sİgortası Kıdem tazminatı, işçinin çeşitli sebeplerle işyerinden ayrılırken işveren tarafından iş kanunu gereğince vermiş olduğu bir tazminat şekli. Kıdem tazminatı aynı zamanda işçinin sigortası. Kendi isteğiyle işten ayrılan yani istifa eden işçinin de bazı şartlarda kıdem tazminatı alma hakları bulunuyor. İşte merak edilenler...
ASKERLİK, EVLİLİK
Kıdem tazminatı için bir işçinin aynı işyerinde en az 1 yıl çalışması ve isteği dışında işten ayrılması gerekiyor. Ayrıca askere gidecek olan ile evlendikten sonra 1 yıl içinde işinden ayrılan kadın kıdem tazminatını almaya hak kazanıyor. Bunun dışında 10 yıllık sigortalı çalışanlar da istifa edince kıdemini alır. Ama şartları var.
1999’DAN ÖNCE
8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olan ve 15 yıl 3600 gün sigorta süresini dolduran yani yaş dışındaki emeklilik şartlarını yerine getiren işçiler, SGK’dan “Emeklilik hakkı elde etmiştir” yazısı alarak işverene verip, istifa ederse kıdem tazminatı alabiliyor. 8 Eylül 1999’dan sonra işe başlayanlar için aynı şartlar maalesef geçerli değil. Bu konuda hata yapılıyor.
1999’DAN SONRA
15 yıl ve 3600 günün dışındaki istisna ise 25 yıl ve 4500 gün şartıdır. Bir başka deyişle 8 Eylül 1999’dan sonra ilk kez sigorta girişi olanların en az 4500 gün primi olacak ve ilk sigorta tarihinden sonra 25 yıl geçmiş olacak (bu süreyi aynı işyerinde tamamlamak gerekmiyor). Bu durumdaki işçiler, çalıştıkları yerde 1 yılı tamamladıysa istifa etmeleri halinde kıdem tazminatına kavuşur. İşveren bu işçiye kıdemi ödemek zorunda.
HESABA DİKKAT
Her 1 yıllık çalışma karşılığında 1 aylık brüt ücret tutarında tazminat alınıyor. Bir yıldan artan süreler de oranlanarak, hesaplamaya dahil ediliyor. Tazminat hesaplanırken ücretin yanı sıra düzenli olarak sağlanan tüm para ve para ile ölçülebilen menfaatler (yol parası, yemek parası, düzenli ikramiye ödemeleri gibi) dikkate alınıyor.
ZAM YAPILMAZSA
İş sözleşmesinde herhangi bir hüküm bulunmamasına karşın, ücret artışlarındaki anlaşmazlık nedeni ile işten ayrılan işçi istifa etmiş sayılacağından, herhangi bir tazminat hakkı oluşmaz.
DOĞUM NEDENİYLE
İşten kendi isteğiyle (istifa) ayrılan işçinin tazminat hakkı yok. Yasal düzenleme açısından hamilelik veya doğum nedenine dayalı işten ayrılmalar istifa olarak değerlendirildiğinden, bu nedenlerle işten ayrılan işçi tazminat haklarından vazgeçmiş sayılıyor.