Kimler yaştan emekli olabilir?
Emeklilik için üç şart gerekiyor. Yaş, prim gün sayısı ve sigortalılık süresi. Ancak belli bir yaşa geldiği halde primini tamamlayamayan sigortalılara, yaştan emeklilik hakkı da tanınıyor. Bu da sosyal güvenlik sisteminin sağladığı kolaylıklardan biri. Peki nasıl?
Yaştan emeklilik, belirli bir yaşa gelmiş ve normal emeklilik için gerekli prim ödeme sayısını dolduramamış yani yeterince çalışamamış kişilere sağlanan bir hak. Yaştan emeklilik şartları ilk kez sigortalı olunan tarihe göre farklılaşır. 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigorta girişi bulunan SSK’lı kadınların yaştan emekli olabilmesi için 58 yaş 3600 günü, erkeklerin de 60 yaş ve 3600 günü tamamlamaları gerekiyor.
TARİHE DİKKAT
8 Eylül 1999 tarihi ve sonrası ile 30 Nisan 2008 tarihinden önce sigorta girişi bulunan kadınların SSK yaştan emekli olabilmesi için 58 yaş, 25 yıllık sigortalılık süresi, 4500 günü tamamlaması gerekiyor. Erkeklerin ise 60 yaş 4500 gün ve 25 yıllık sigortalılık süresi şartını sağlaması şart.
2008’DEN SONRA
Sosyal güvenlik reformu ile birlikte ilk defa 1 Mayıs 2008 tarihinde ve sonrasında sigortalı olan erkeklerin yaş haddinden (kısmi) emeklilik için ödeyecekleri prim gün sayısı 4500 günden 5400 güne çıkarıldı. Yaş haddinden emeklilik için gereken yaş koşulu bu tarih itibarıyla kademeli artıyor. Erkekte 63, kadında 61 yaş şartı aranıyor. Ancak bu şartın 2035 yılına kadar tamamlanması gerekiyor. Bir başka deyişle;
● 5400 günü 31 Aralık 2035’e kadar tamamlayan kadınlar 61 yaş,
● 1 Ocak 2036 ila 31 Aralık 2037 arasında tamamlayan kadınlar 62,
● 1 Ocak 2038 ila 31 Aralık 2039 arasında tamamlayanlar 63,
● 1 Ocak 2040 ila 31 Aralık 2041 arasında tamamlayan kadınlar 64,
● 1 Ocak 2042’den sonra tamamlayan kadınlar da 65 yaşında emekli olabilecekler. İlk defa 1 Mayıs 2008’den sonra sigortalı olan erkekler için yaştan emeklilik 5400 günün tamamlandığı tarihe göre belirleniyor. Buna göre;
● 31 Aralık 2035’e kadar 5400 günü tamamlayan erkekler 63 yaşında,
● 1 Ocak 3036 ila 31 Aralık 2037 arasında 5400 günü tamamlayan erkekler 64 yaşında,
● 5400 günü 1 Ocak 2038’den sonra tamamlayan erkekler ise 65 yaşında emekli olabilecek.
BAĞKURLU'DA ARANAN ŞARTLAR
8 Eylül 1999’dan önce Bağkur girişi olanlar yaştan emeklilik için 5400 gün ve 56 yaşı, erkekler de 5400 gün ve 58 yaşı tamamlamalı. 8 Eylül 1999 ve sonrası ile 30 Nisan 2008’den önce Bağkur girişi bulunan kadınlar 5400 gün 60 yaşı erkekler de 5400 gün 62 yaşı tamamlamalı. İlk defa 1 Mayıs 2008 ve sonrasında Bağkurlu olan kadının yaştan emeklilik için 5400 gün 61 yaşı; erkeklerin ise 5400 gün 63 yaşı tamamlamaları şart. 1 Mayıs 2008 ve sonrasında Bağkurlu olan kadın ve erkekler için emeklilikte kademeli geçiş uygulanıyor. Şöyle:
KADINLAR İÇİN;
5400 günü; 31 Aralık 2035’e kadar tamamlayan kadınlar 61 yaş, 1 Ocak 2036-31 Aralık 2037 tarihleri arasında tamamlayan kadınlar 62, 1 Ocak 2038-31 Aralık 2039 arasında tamamlayanlar 63, 1 Ocak 2040-31 Aralık 2041 arasında tamamlayan kadınlar 64, 1 Ocak 2042’den sonra tamamlayan kadınlar da 65 yaşında emekli olabilecek.
ERKEKLER İÇİN;
31 Aralık 2035 tarihine kadar 5400 günü tamamlayan erkekler 63 yaşında, 1 Ocak 3036 ile 31 Aralık 2037 arasında 5400 günü tamamlayan erkekler 64 yaşında, 5400 günü 1 Ocak 2038’den sonra tamamlayan erkekler ise 65 yaşında emekli olabilecek.
EMEKLİ SANDIĞI'NDA GEÇERLİ DURUM
8 Eylül 1999’dan önce Emekli Sandığı girişi bulunan kadın ve erkek memurlar 5400 gün ve 61 yaşı tamamlamaları halinde yaştan emekli olabilir. 8 Eylül 1999 tarihi ve sonrası ile 30 Nisan 2008 tarihinden önce Emekli Sandığı girişi bulunan kadın ve erkek memurlar 5400 gün ve 61 yaşı tamamlamaları halinde yaştan emekli olabilir.
MAAŞ NE KADAR?
SSK yaş haddinden emeklilik için ortalama 800-1000 TL arasında, Bağkur yaş haddinden emeklilik için ortalama 600-800 TL arasında, Emekli Sandığı yaş haddinden emeklilik için ortalama 1600-1800 TL arasında.