Türk Toraks Derneği’nin dikkat çektiği bu riskler arasında ilk sırayı ‘hidatik kist (köpek kılı hastalığı)’ oluşturuyor. En önemli risk grubu ise çocuklar. Kurban kesimlerinden sonra açıkta bırakılan sakatatlar ve hastalıklı organlar çevredeki sokak köpekleri tarafından yeniyor. Bu köpeklerin oyun alanlarında özellikle çocuklar ile temasa geçmesinin ardından da söz konusu riskler oluşuyor. Köpeklerle oynayan çocuklarda, ellerini yıkamamaları halinde bazı karaciğer ve akciğer hastalıkları ortaya çıkıyor.
Halk arasında kist hastalığı olarak bilinen bu hastalığın etkeni, bir parazit. Bu parazitin esas kaynağı köpek, kurt, tilki gibi et yiyen hayvanlar. Ancak Türkiye’de kist hastalığının sebebi sıklıkla köpekler. Parazit, köpeklerin incebağırsaklarında yaşıyor. Hastalık köpek dışkısı ile atılan yumurtalar ile insana bulaşıyor. Yumurtalar toprakta ve soğukta 1 yıl kadar canlı kalabiliyor. İnsanlar bu yumurtaları çiğ tüketilen ve iyi yıkanmamış meyve ve sebzelerden, kirli içme sularından alıyor. Kistler en sık karaciğer ve akciğerlere yerleşiyor. Nadiren dalak, karın zarı, böbrek, kemik, göz yuvası, beyin, kalp ve yumurtalıklara da yerleşebiliyor. Karaciğer yerleşiminde karnın sağ üst kısmında ağrı, bulantı, kusma ve bazen kaşıntı, sarılık gibi belirti görülüyor. Akciğer tutulumunda solunum sıkıntısı, öksürük, ağızdan kan gelmesi ve göğüs ağrısı olabilir.
NE YAPMALI?
Halk sağlığının korunması için öncelikle kurban atıklarının çevreye yayılmasının önüne geçecek tedbirlerin alınması gerekiyor. Atıklar kazılacak derin çukurlara gömülmeli. Özellikle çocukların da ellerini yıkamaya özen göstermesi gerekiyor.
KURBAN ETİ İÇİN ÖNERİLER
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'ndan kurban eti tüketimine ilişkin uyarı ve önlemler:
Kesimden önce ve sonra hayvanı görevli veterinere muayene ettirin.
Kesimden 24 saat önce hayvana yem vermeyin. Su ile besleyin.
Kanın mümkün olduğunca akıtılması etin çabuk bozulmasını önler.
Parçalanma işlemi hızla yapılmalı, hijyenik eldivenler kullanılmalı.
İç organlar hemen çıkarılmalı. Sindirim organları çıkarılırken ete ve sakatat üzerine içerik bulaştırılmamalı.
Hayvan atıkları, çöpe atılmamalı. Belediyece dağıtılan poşetlere konulup görevlilere teslim edilmeli.
Etler büyük parçalar halinde serin bir yerde +10 ile +14 derece arasında 5-6 saat bekletilip daha sonra tüketilmeli.
Etler doğrudan dondurucuya atılmamalı, 12 saat buzdolabında ön soğutma yapılmalı.
Kurban eti, kavurma yapılarak da 6 ay muhafaza edilebilir.