Doğu Akdeniz’deki önemli gelişmelerin gündeme damgasını vurduğu, Türkiye’nin ise dikkatini Kürt sorunu ve Suriye’nin kuzeyindeki gelişmelere odaklandırdığı bir süreçte, Atina ve Kahire işbirliğinde önemli bir adım atıldı.
Yunanistan ve Güney Kıbrıs medyasına yansıyan bilgilere göre, Süveyş Kanalı’nın açılışının ardından bir araya gelen Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah El Sisiönemli bir anlaşmaya vardı.
YUNANİSTAN – GÜNEY KIBRIS – MISIR ZİRVESİ
Çipras ile Sisi arasında varılan anlaşmasına göre, yakın gelecekte Yunanistan, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ve Mısır arasında Doğu Akdeniz’deki 'münhasır bölge'lerle ilgili yeni bir zirve gerçekleştirilecek. Doğu Akdeniz’deki enerji rezervleri ile üç ülkenin deniz alanındaki işbirliğinin masaya yatırılacağı zirvede, önemli anlaşmaların elde edilebileceği belirtiliyor.
ATİNA, KAHİRE İLE İLİŞKİLERİNİ YOĞUNLAŞTIRIYOR
Mısır’da bir araya Çipras ve Sisi, Yunanistan ile Mısır arasında deniz alanlarının sınırlandırılması, ekonomik işbirliğinin yoğunlaştırılması ve Süveyş’in Pire Limanı başta olmak üzere Yunanistan’ın önemli limanlarına bağlanması gibi konuları masaya yatırdı.
Yunanistan Başbakanlık kaynakları, iki lider arasındaki görüşmenin çok sıcak bir atmosferde gerçekleştiğini açıkladı. Öte yandan eylül ayında Süveyş Kanalında Yunanistan şirketlerinin faaliyetlerinin başlamasın yönelik olarak çalışmalar başlayacak.
İSRAİL FAKTÖRÜ
Atina ile Kahire arasındaki yakınlaşma, aynı zamanda İsrail’in Yunanistan ve Güney Kıbrıs ile ilişkilerini yoğunlaştırdığı bir döneme de denk geliyor. Yunan uzmanlar, dört ülke arasındaki yoğun temasların ve ilişkilerin yakın gelecekte Türkiye ile yeni sürtüşmelere yol açabileceği olasılığı üzerinde duruyorlar.
BELİRLEYİCİ FAKTÖR ERDOĞAN'IN SİSİ'YE KARŞI DURUŞU
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Ankara'nın Kahire ile ilişkilerin tanzimine soğuk yaklaşmasının, Yunanistan ile Mısır arasındaki yakınlaşmada başrol oyuncusu konumunda olduğu belirtiliyor.
Doğu Akdeniz’deki bu yakınlaşmayı Sputnik’e değerlendiren kaynaklar da 'Erdoğan'ın Mısır için kullandığı sert söylemin Kahire'yi Güney Kıbrıs'a ve Yunanistan'a yakınlaştırdığı' teoremi üzerinde duruyor.
'TÜRKİYE’YE RAĞMEN' ATİNA – KAHİRE YAKINLAŞMASI
Kathimerini gazetesinin tecrübeli diplomasi muhabirine Sotiris Sideris'e göre Doğu Akdeniz’de Türkiye'ye rağmen atılan adımlar yakın gelecekte yeni sürtüşmelere ve bölgede gerilim artmasına neden olabilir.
Sputnik'e değerlendirmelerde bulunan Sideris, 'Ege'de münhasır bölge ilan etmenin Doğu Akdeniz’deki adımlara göre daha kolay bir iş’ olduğu görüşünde.
Türkiye açısından Doğu Akdeniz’deki küçük bir ada olan Kastellorizo’nun (Meis) özel bir anlam taşıdığını belirten Sideris, bu adanın Yunanistan’ın deniz sınırlarını tayin etmesi açısından önemli bir rol oynamayacağı tezini savunuyor. Yunanistan ise Doğu Akdeniz’deki sınırının belirlenmesi konusunda, Kastellorizo’nun Rodos, Kos, Karpathos ve Girit gibi adalarla beraber ele alınması gerektiği tezi üzerinde duruyor.
Ankara’nın tezi kabul görmesi halinde, Türkiye, Mısır ile deniz sınırına sahip olabilecek. Atina’nın tezinin öne çıkması durumdaysa, Yunanistan ile Mısır arasında deniz alanları sınırlandırılması olasılığı gündeme gelecek.
Bölgedeki ülkelerin, yeni sürtüşmelere neden olmak istemiyorlarsa en kısa sürede kendi aralarında bir anlaşmaya varması ya da en azından diyalog kanalları geliştirmesi gerektiğini belirten Sideris’e göre, aksi bir durumda, tek taraflı adımlarla bölgedeki gerginlik tırmanabilir. Sideris, Atina’daki baskın görüşün, Ankara’nın tüm çekincelerine rağmen, Güney Kıbrıs, Mısır ve İsrail ile birlikte deniz hukuku ve doğal kaynaklar konularında işbirliğinin tesis edilebileceği noktasında yoğunlaştığına da dikkat çekti.
