» Gıda üretimi ve
ziraat ekonomisinde
büyük kayıp veriyoruz
Yüzde 100’e yakın arazisi «sulanabilir» olan Isparta’da verimli arazilerin çok büyük bir diliminin gıda üretimi ve ziraat ekonomisi dışında kalması büyük kayıp. Ziraat’ta Isparta için reform şart. Ayrıca etkin bir şekilde Toprak Reformu yapılması gerekiyor.
» Kapalı devre sulama
sistemi yaygınlaştırılmalı.
Su tasarrufu şart
Isparta, Göller Bölgesi’nde olmasına karşın su zengini değil. Hatta bilimsel araştırmalarda su fakiri sonucu çıkıyor. Su tüketimi Türkiye ortalamasının çok üstünde; tasarruf şart… En acı tarafı şu: Kapalı Devre Sulama Sistemi istenilen oranda değil.
» Tehlike sinyalleri
Isparta, yüzde 100’e yakın oranlarda sulanabilir arazisi olmasına karşın, verimli topraklarını yeteri oranda zirai üretim için kullanmıyor
Gıda açlığı kapıda
Dünya’yı yakın gelecekte tehdit edecek en önemli sorunlardan biri de gıda açlığı
Dünya, bu problem için çözüm yollarını şimdiden arıyor
Isparta ise kendi yüzölçümü bağlamında zirai üretim açısından çok güçlü bir yapıya sahip…
Ancak;
» Eğitim Yoksunluğu
» Sağlık hizmetlerine erişim
» Verimli toprakların miras yöntemi ile parçalanması
» Zirai ürünlerin sürekli değer kaybı nedeniyle çiftçinin geçimini sağlayamaması
» Kırsal’dan kente doğru çok hızlı bir şekilde göç
Ve diğer faktörler sonucu zirai üretim hak ettiği oranda gerçekleştirilmiyor
Bu yalın gerçek Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2015 İlk Yarı Yılı Raporu’nda da gün ışığına çıktı.
İşte Isparta’nın alarm veren zirai yüzü:
» Toplam Tarım Alanı (Bin Dekar): 2.086
» Ekilen Alan (Bin Dekar): 1.802
» Boş Bırakılan Alan (Bin Dekar): 284
» Millî servet kaybı
Sulanabilir, verimli toprakların boş bırakılması (‘- yorgun arazisinin zorunlu olarak nadasa çekilmesi hâli hariç-’) millî servet açısından çok büyük değer kaybına yol açıyor. Son yıllarda Isparta, Antalya ve Burdur ile birlikte Ziraat Ekonomisi açısından da kan kaybediyor.
» Daha sistemli teşvik
» Toprak Reformu şart
Isparta’nın bu tehlike ile erken mücadele etmesi gerekiyor
Zirai üretim bandında daha sistemli bir teşvik sistemi modeli geliştirilmesi gerekiyor
Miras yöntemi ile parçalanan arazilerin Toprak Reformu bağlamında birleştirilmesi gerekiyor.
Sulanabilir ve verimli arazilerin imara açılmaması gerekiyor
» Vahşi sulama büyük risk
Zirai faaliyetlerde tek sorun verimli toprakların, üreten ekonomi dışı kalması değil
Su da büyük bir sorun
Zira Küresel İklim Değişikliği’nden Türkiye’de en çok etkilenecek nokta Göller Bölgesi
Hatta Süleyman Demirel Üniversitesi’nde (SDÜ) görev yapan Bilim İnsanları’nın çeşitli kuramlarına göre Küresel İklim Değişikliği Isparta’da çoktan başladı. İzleri görülüyor…
Ayrıca toplumun «doğru» bildiği; ancak çok yanlış olan değerlendirmeler var:
(‘- Göller Bölgesi’nde yer alan Isparta su zengini -’)
Bu bilgi kesinkes yanlış bir bilgi
Doğru olan şu:
«Isparta su fakiri»
Bunun için de bireysel tüketimden zirai faaliyetlere kadar genel şemsiyede tasarruflu olmak mecburiyetindeyiz.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Isparta’nın su tüketimi çok yüksek. Zira Türkiye ortalamasının da üzerinde yer alıyor. İşte yakın plan:
Kişi başına çekilen günlük su: (Litre/ Kişi/ Gün)
Yerleşim Litre/ Kişi/ Gün
Türkiye 216
Isparta 255
Antalya 282
Burdur 191
» Kapalı Devre Sulama Sistemi
» Damlama Sulama Sistemi
Gül Çiçeği, Kiraz, Elma, Kayısı, Üzüm, Vişne, Dut, Karanfil, Lavanta, Zambak, Domates, Biber, Nane başta olmak üzere meyve ve sebze üretiminde çok yüksek potansiyele sahip Isparta’nın çok hayati bir sorunu daha var:
Vahşi Sulama Sistemi
Bu sistemle su kaynakları heba oluyor
Buharlaşma yaşanıyor
Tek çözüm Kapalı Devre Sulama Sistemi
Bunun için yatırımlar var. Ancak yeterli oranda değil. Daha fazla yaygınlaştırılmalı
Öte yandan Damla Sulama Sistemi de daha etkin şekilde konuşlandırılmalı
Isparta’nın dramı
GÖÇ
Verimli toprakların miras yöntemi ile parçalanması, eğitim ve sağlık yoksunluğu, zirai ürünlerin geçim sağlayacak kazanç getirmemesi nedeniyle kırsaldan Merkez İlçe’ye ve dış kentlere çok hızlı bir şekilde göç var.
Bu Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2015 İlk Yarı Yıl Raporu’nda da gün ışığına çıkıyor.
Verilere göre Isparta çok hızlı bir şekilde göç veriyor.
İşte çarpıcı rakamlara yakın plan:
Nüfus Artış Hızı:
2010- 2011 yılı: Bin’de (Eksi) – 86,3
Aldığı göç: 2013- 2014: Bin’de 18,0
Vergi göç: 2013- 2014: Bin’de 19,9
Nüfus yoğunluğu: KM2’ye 51 kişi.
Hane Halkı Büyüklüğü: 3,1
